Fotoboek - reisverhaal

Ultima Thule – het eind van de wereld. Zo werd vroeger Spitsbergen genoemd, de noordelijkste groep eilanden in de Poolzee. Simone Sassen en Cees Nooteboom beschrijven in Ultima Thule een reis naar dat oord en naar de vroegere Russische kolenmijnenstad Pyramiden. Het zijn romantische uitzichten op eenzame landschappen zonder noemenswaardige vegetatie, op veengebieden, gletsjers, bergen, eeuwig ijs, fjorden. Dan, als een fata morgana, de stilte van een verlaten stad: stilgelegde fabrieken, verlaten woningen, een voormalig postkantoor, desolate kinderspeelplaatsen en sportvelden. Sporen van een voorbije goudzoekersgeest en van een stadsleven in het eeuwige ijs. De kleurenfoto’s van Simone Stassen en de tekst van Cees Nooteboom leggen het ‘einde van de wereld’, zoals dat zich in Pyramiden heeft voltrokken, op fascinerende wijze vast – beelden van een verleden waarvan de schaduwen over onze toekomst vallen.

Grenzen. Ze geven aan tot hoe ver je kunt of mag gaan. Welke grenzen zijn er eigenlijk? Wie bepaalt welke grenzen voor wie gelden? Katja Staartjes en Henk Wesselius liepen 2000 kilometer langs de grens van Nepal: van het noordwestelijke naar het noordoostelijke drielandenpunt. Daarbij stegen en daalden ze 125.000 meter: ruim veertien maal de Mount Everest op en af vanaf zeeniveau. Tot hoogtes van 6200 meter en met zo min mogelijk georganiseerde hulp. De trektocht, een uitgebreide variant van de bekende Upper Great Himalaya Trail, doopten ze de Nepal Traverse.

In dit boek doet Staartjes verslag van de avonturen die zij en Wesselius in de wildernis meemaakten, de bijzondere ontmoetingen met de lokale bevolking en van de grenzen die ze tegenkwamen. Niet alleen de scheidslijnen tussen gebieden en groepen mensen, maar ook hun eigen grenzen. Dit alles in het decor van ruige natuur: het westen van Nepal is onontgonnen terrein voor reizigers, wat unieke foto's en verhalen oplevert.

Het nieuwe boek van Katja Staartjes (Lopen over de grens – Great Himalaya Trail door Nepal) verschijnt op 1 maart 2014. Het betreft een luxe, gebonden uitgave met een bijzonder formaat (26,5 x 15,1 cm). Het boek telt maar liefst 468 pagina’s, waarvan ruim 300 foto-pagina’s. Het boek is in nauwe samenwerking tot stand gekomen met Hemels van der Hart (ontwerp en opmaak Endeke Huisman) en Lecturis (kaartbewerking, lithografie en druk).

Het boek is het resultaat van de 2000 kilometer lange Nepal Traverse die Katja Staartjes en Henk Wesselius liepen van het noordwestelijke naar het noordoostelijke drielandenpunt. Een voettocht in vier etappes tussen de 900 en 6200 meter hoogte waarbij 125.000 meter gestegen en gedaald werd, gelijk aan veertien keer de Mount Everest op en af vanaf zeeniveau. Het boek bevat schitterende verhalen. Over ontzagwekkende natuur. Over indrukwekkende ontmoetingen en cultuur. En over grenzen. De grenzen tussen gebieden, de grenzen van de natuur en hun persoonlijke limiet.

Met de Nepal Traverse voltooiden Katja en Henk de extreme Upper Great Himalaya Trail. Dit is wereldwijd tot nu toe slechts een handvol mensen gelukt, meestal wordt namelijk de Lower-variant gedaan.

De Saigoku-pelgrimstocht is de belangrijkste, langste en zwaarste van alle bedevaarten die je in Japan kunt doen. De tocht loopt langs niet minder dan 33 boeddhistische tempels die alle aan Kannon, de godin van barmhartigheid zijn gewijd. Sommige tempels bevinden zich in en om Kyoto, de voormalige hoofdstad van het Heian-rijk (794-1185). Andere liggen hoog in de bergen of op een eiland en zijn moeilijk bereikbaar.

Schrijver Cees Nooteboom en fotografe Simone Sassen hebben zich tweemaal gewaagd aan de pelgrimage naar het prachtige Saigoku. Het koppel reisde per bus, met de trein en te voet. Ze liepen kilometers ver en klommen soms well meer dan 800 trappen hoog. Simone Sassen fotografeerde de tempels in de verschillende seizoenen. Op die manier wist zij poëtische beelden van sneeuw, kersenbloesems en herfstbladeren vast te leggen. 

Sommige van de tempels die ze bezochten, dateren uit de Heian-tijd waardoor Nooteboom ze linkt aan de klassieke Japanse tekst Het Verhaal van Genji van Murasaki Shikibu. Dit verhaal werd geschreven rond het jaar 1000 en wordt beschouwd als de eerste echte roman in de literatuurgeschiedenis. 

De wisselwerking tussen beeld en tekst resulteert in een unieke publicatie. Japan wordt in dit boek op zijn mooist geportretteerd.